The Zero Waste Kitchen (4): Eten invriezen zonder plastic of verspilling

• Geplaatst op 12 Juli 2019
• Door Christi
• Geplaatst in keuken zonder plastic, The Zero Waste Kitchen, zero waste
• 1

Een goed georganiseerde vriezer kan helpen om voedselverspilling tegen te gaan en dat scheelt een hoop in de portemonnee en voor het milieu. Groenten uit Nederland in het seizoen invriezen is bijvoorbeeld milieuvriendelijker dan in de winter asperges uit Peru of boontjes uit Kenia in te vliegen. Een vraag die we daarnaast steeds vaker krijgen is of en hoe je eten ook zonder plastic wegwerpmateriaal kunt invriezen. In deze blog ga ik daar ook wat dieper op in.

Overzicht in de vriezer

Het voorkomen van voedselverspilling in de vriezer start bij het overzichtelijk maken van wat er nu allemaal in zit. Start met het sorteren naar soort product, groenten bij de groenten, vlees en vleesvervangers bij elkaar, een aparte lade, bak of plank voor het brood etc. Zeker wanneer je een vrieskast hebt met lades of plankjes geeft dit direct al meer overzicht. Bij een vrieskist ligt dit wat moeilijker doordat producten boven op elkaar liggen. Regelmatig producten van onderop pakken is dan belangrijk of gebruik een goed rouleersysteem. Bij een vrieskist en veel kleinere producten in de vrieskast kan het ook handig zijn om doosjes of bakjes te gebruiken om producten bij elkaar te houden. Doe de producten die het eerst op moeten dan voorin het bakje en plak er eventueel een label op met de datum.

Gebruik ook een lijst om bij te houden wat er in de vriezer zit, zo weet je wat er eerst op moet en kun je de lijst gebruiken wanneer je een maaltijdenplanning of boodschappenlijst maakt. Zelf hou ik deze bij in Excel, maar het kan ook handig zijn de lijst uit te printen en op vriezer te plakken. Inventariseer ook eenmaal per drie maanden wat er allemaal in de vriezer zit en voorkom zo veel voedselverspilling.

Eten invriezen zonder plastic

Invriezen in plastic heeft een aantal nadelen. Vaak zijn het wegwerpproducten en krijg je zo steeds flink wat afval. Herbruikbare plastic bakjes worden met het gebruik vaak slechter door dat het materiaal degradeert en kan gaan scheuren. Bovendien bevatten veel plastic bakjes nog steeds weekmakers wat erg ongezond is. Maar wat zijn dan alternatieven?

Invriezen in glas

Wist je dat je veel voedingsmiddelen ook prima in kunt vriezen in glas? Klinkt een beetje eng misschien, maar als je het zorgvuldig doet kan er weinig misgaan. Zorg er bijvoorbeeld voor om de glazen potten of bakjes nooit helemaal vol te stoppen, maar laat altijd ruimte vrij onder het deksel. Potten met een brede opening werken ook beter in de vriezer. Zorg er bovendien voor dat je de potten goed stapelt en je vriesvak niet zo vol stopt dat er glazen potten er uit kunnen vallen wanneer je de deur opent. Zelf zet ik mijn gevulde glazen potten liever in de vrieslades uit veiligheidsoogpunt en niet in het kleine vriesvak bovenin bijvoorbeeld. Je kunt hier mooie nieuwe (of tweedehands) potten voor kopen, maar ook bijvoorbeeld groentepotten van de supermarkt hergebruiken.

Ook zijn er steeds meer glazen bakken met kunststof deksel te vinden die goed stapelbaar zijn en tegelijkertijd ook in de oven gebruikt kunnen worden. In de webshop hebben we fijne glazen bakjes van Kilner bijvoorbeeld.

Herbruikbare diepvrieszakjes van siliconen

Voor kleinere hoeveelheden voedsel, denk bijvoorbeeld aan geraspte kaas, enkele boterhammen, fruit of een enkel stukje vlees of vis gebruik ik ook graag de siliconen zakjes van Lekue en Stasher Bags. Dit zijn siliconen zakjes van hoge kwaliteit die zeker 3000 keer meegaan. Wat ik er zo fijn aan vind, is dat ze weinig ruimte innemen en bovendien ook in heet en zelfs kokend water kunnen. Dus iets uit de vriezer 'au bain marie' opwarmen is daardoor heel eenvoudig. Doordat ze relatief plat zijn, bevriezen de zakjes ook snel. De datum en inhoud op de zakjes zetten kan ook makkelijk met een uitwisbare stift.

Ook zelf ijsjes maken scheelt een hoop afval. Let wel op dat je een goede kwaliteit vormpjes koopt van een betrouwbaar merk. Deze Calippo vormpjes van Lekue komen bijvoorbeeld met een garantie van maar liefst 10 jaar en zijn gemaakt van een hoge kwaliteit siliconen. Goedkopere vormpjes zijn vaak van plastics gemaakt of siliconen met plastic vulmateriaal.

Katoenen zakken

Brood kun je ook in een katoenen broodzak invriezen. Wel is het oppassen bij een 'no frost' koelkast, bij dit soort koelkasten droogt het brood toch een stuk sneller uit. Wat het beste lijkt te werken is het brood ongesneden in een dubbele zak in te vriezen. Of het brood in de zak toch nog in een afsluitbare bak te doen.

Langer goed houden van voedsel

Welke factoren zijn van belang bij het langer bewaren van voedsel in de vriezer? Wij hebben zelf gemerkt dat de kwaliteit van het apparaat zelf een belangrijke factor is. ‘No frost’ zorgt voor minder ijskristallen bijvoorbeeld, nadeel is dan wel weer dat brood sneller uitdroogt. Zorg er voor dat de vriezer op minimaal -18 °C of kouder staat om bacteriegroei te voorkomen.

Luchtdicht verpakken is ook belangrijk, het merendeel van ons eten zit daarom toch wel in afsluitbare bakken en siliconen zakjes. Wanneer je wel eens groenten en fruit in kartonnen doosjes koopt, is het aan te bevelen deze snel op te eten of ook in een afsluitbare bak te doen. Zo blijven de groenten langer goed en voorkom je ijskristalvorming. Portioneer ook altijd goed, bijvoorbeeld door producten eerst los in te vriezen op bijvoorbeeld een snijplank en dan daarna pas in een bakje te doen. Zo voorkom je dat alles aan elkaar vriest.

Groenten die kort gekookt zijn (ongeveer 2 minuten) blijven langer goed in de vriezer dan ongekookte groenten. Bewaar brood sowieso nooit langer dan een maand in de vriezer, daarna gaat de kwaliteit hard achteruit.

Wist je dat je dit ook kunt invriezen?

Er zijn producten waarvan je misschien niet weet dat ze ook goed in te vriezen zijn, enkele tips:

1. Margarine en boter (geen halvarine) kun je 1-2 maanden bewaren in de vriezer.
2. Melk en yoghurt, maximaal 2 maanden.
3. Gemberwortel en ook knoflooktenen kun je in zijn geheel, in plakjes, blokjes of zelfs al geraspt invriezen. Een bevroren stuk gemberwortel kun je ook van raspen wat je nodig hebt en de rest dan weer terugleggen. De bevroren stukjes gember kunnen ook direct worden gebruikt in bijvoorbeeld de thee. Ingevroren blijft de gember of knoflook zo’n 6 maanden lekker.
4. Vers gemaakte sausjes, doe wat overblijft in een glazen potje of nog handiger in een ijsblokjesvorm (zo kun je handig portioneren).
5. Bananen, zo zonde als je overrijpe bananen moet weggooien. Verwijder de schil en snij de banaan in schijfjes. Vries de schijfjes los in op bijvoorbeeld een bakplaat of snijplank. Daarna doe je de los gevroren plakjes in een afsluitbaar potje of bakje. Daarna kun je de stukjes banaan gebruiken voor bananenbrood, smoothies, muffins of in je ontbijt kom.   
6. Avocado vruchtvlees en fruitsap.
7. Kaas, zoals parmezaan, Goudse kaas en feta. Geen zachte kaasjes invriezen.

Heb jij nog tips? Deel ze hier onder.